Thời điểm giao thừa người ta thường khấn & cúng lễ ngoài trời cúng lễ trong nhà.
Tại sao lại có tục dâng hương cúng lễ ngoài trời vào điểm giao thừa?
Tục xưa tin rằng “Mỗi năm có một vị Hành khiến coi việc nhân gian, hết năm thì vị thần này bàn giao công việc cho vị thần kia, cho nên cúng tế để tiễn đưa Thần cũ, đón rước Thần mới.
Phụ Lục Bài Viết
Các vị Hành Khiển và Phán Quan – Cựu Tân Chuyển Giao Ngày Cuối Năm
Thời điểm bàn giao công việc giữa hai vị Hành khiển cùng các Phán quan (giúp việc cho quan Hành khiển) diễn ra hết sức khẩn trương, hơn nữa các vị này là các vị thần cai quản không phải riêng cho một gia đình nào đó mà là mọi công việc dưới trần gian, nên việc làm lễ “Tống cựu nghênh tân” các vị Hành khiển và Phán quan giữa năm cũ và năm mới phải được tiến hành không phải ở trong nhà mà là ở ngoài trời (sân, cửa).
Có 12 vị Hành khiển – hay còn gọi là các vị thần Thời gian. Mỗi vị làm một năm dưới dương gian và cứ sau 12 năm thì lại có sự luân phiên trở lại.
Năm Tý: Chu Vương Hành khiển, Thiên Ôn hành bình chi thần, Lý Tào phán quan.
Năm Sửu: Triệu Vương Hành khiển, Tam thập lục phương hành binh chi thần, Khúc Tào phán quan.
Năm Dần: Ngụy Vương Hành khiển, Mộc Tinh chi thần, Tiêu Tào phán quan.
Năm Mão: Trịnh Vương Hành khiển, Thạch Tinh chi thần, Liễu Tào phán quan.
Năm Thìn: Sở Vương Hành khiển, Hỏa Tinh chi thần, Biểu Tào phán quan.
Năm Tị: Ngô Vương Hành khiển, Thiên Hải chi thần, Hứa Tào phán quan.
Năm Ngọ: Tần Vương Hành khiển, Thiên Hao chi thần, Nhân Tào phán quan.
Năm Mùi: Tống Vương Hành khiển, Ngũ Đạo chi thần, Lâm Tào phán quan.
Năm Thân: Tề Vương Hành khiển, Ngũ Miếu chi thần, Tống tào phán quan.
Năm Dậu: Lỗ Vương Hành khiển, Ngũ Nhạc chi thần, Cựu Tào phản quan.
Năm Tuất: Việt Vương Hành khiển, Thiên Bá chi thần, Thành Tào phán quan.
Năm Hợi: Lưu Vương Hành khiển, Ngũ Ôn chi thần, Nguyễn Tào phản quan.
Trong các bài văn khấn giao thừa khi dâng hương ngoài trời đều khấn danh vị của các vị quan Hành khiển cùng các vị Phán quan nói trên. Năm nào thì khấn danh vị của vị ấy.
Bài Văn Khấn & Cúng Lễ Giao Thừa Ngoài Trời
Na mô A Di Đà Phật!
Na mô A Di Đà Phật!
Na mô A Di Đà Phật!
Kính lạy:….
– Đức Đương lai hạ sinh Di Lặc Tôn Phật
– Hoàng Thiên, Hậu Thổ, chư vị Tôn thần.
– Ngài Cựu niên Đường cai Hành khiển.
– Đương niên Thiên quan ………..(Các vị liệt kê ở trên, năm nào vị ấy) Năm…
– Các Ngài Ngũ phương, Ngũ thổ, Long mạch, Táo quân, chư vị Tôn thần.
Nay là phút giao thừa năm …..
Chúng con là: …..
Ngụ tại:…..
Phút thiêng giao thừa vừa tới, năm cũ qua đi, đón mừng năm mới, tam dương khai thái; vạn tượng canh tân.
Nay ngài Thái Tuế tôn thần trên vâng lệnh Thượng đế giám sát vạn dân, dưới bảo hộ sinh linh tảo trừ yêu nghiệt. Quan cũ về triều để khuyết, lưu phúc lưu ân. Quan mới xuống thay, thể đức hiếu sinh, ban tìa tiếp lộc.
Nhân buổi tân xuân, tín chủ chúng con thành tâm, sửa biện hương hoa phẩm vật, nghi lễ cung trần, dâng lên trước án. Cúng dâng Phật Thánh dâng hiến Tôn thần, đốt nén tâm hương dốc lòng bái thỉnh.
Chúng con kính mời:
Ngài Cựu niên đương cai, Ngài Tân niên đuơng cai Thái tuế chí đức Tôn thần,
Ngài Bản cảnh Thành Hoàng Chư vị Đại Vương,
Ngài bản xứ thần linh Thổ địa, Phúc đức chính thần,
Các ngài Ngũ phương, Ngũ thổ, Long mạch Tài thần,
Các bản gia Táo quân và chư vị thần linh cai quản ở trong xứ này.
Cúi xin giáng lâm trước án thụ hưởng lễ vật.
Nguyện cho tín chủ: Minh niên khang thái, trú dạ cát tường. Với thời được chữ bình an, gia đạo hưng long thịnh vượng.
Giãi tấm lòng thành cúi xin chứng giám.
Cần cáo.
Bài Văn Khấn & Cúng Lễ Giao Thừa Ngoài Trời Trong Nhà
Na mô A Di Đà Phật!
Na mô A Di Đà Phật!
Na mô A Di Đà Phật!
Kính lạy:
– Đức Đương lai hạ sinh Di Lặc Tôn Phật
– Hoàng thiên, Hậu thổ, chư vị Tôn thần
– Long mạch, Táo quân, chư vị Tôn thần
– Các cụ tổ tiên nội, ngoại chư vị tiên linh.
Nay phút giao thừa năm …. Chúng con là: ….
Ngụ tại: ….
Phút giao thừa vừa tới, nay theo vận luật, tống cựu nghênh tân, giờ tí đầu xuân, đón mừng nguyên đán, tín chủ chúng con thành tâm, sửa biện hương hoa phẩm vật, nghi lễ cung trần, dâng lên trước án, cúng dâng Phật Thánh dâng hiến tôn thần, dâng tiến cúng tổ tiên, đốt nén tâm hương, dốc lòng bái thỉnh.
Chúng con xin kính mời:
Ngài Bản cảnh Thành hoàng chư vị Đại Vương,
Ngài Bản xứ Thần linh Thổ địa,
Phúc đức chính thần,
Các ngài Ngũ phương, Ngũ thổ, Long mạch Tài thần,
Các ngài bản gia Táo quân và chư vị thần linh cai quản ở trong xứ này.
Cúi xin giáng lâm trước án thụ hưởng lễ vật.
Con lại kính mời các cụ tiên linh Cao Tằng Tổ khảo, Cao Tằng Tổ tỷ, Bá thác huynh đệ, Cô di tỷ muội, nội ngoại tộc chư vị hương linh cúi xin giáng về linh sàng hâm hưởng lễ vật.
Tín chủ lại kính mời các vị vong linh tiền chủ hậu chủ, y thảo phụ mộc ở trong đất này.
Nhân tiết giao thừa, giáng lâm trước án, chiêm ngưỡng tận xuân, thụ hưởng lễ vật.
Nguyện chi tín chủ: Minh niên khang thái, trú dạ cát tường.
Thời thời được chữ bình an, gia đạo hưng long thịnh vượng.
Giãi tấm lòng thành cúi xin chứng giám
Cẩn cáo.